Yapı Kayıt Belgesi Alan Eksik İnşaatı Ceza Almadan Tamamlamanın Şartları

Yapı kayıt belgesi, 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanmış yapı bölümlerini yasal zemine oturtmak amacıyla ihdas edilmiş bir düzenlemedir. Söz konusu belge, yalnızca mevcut haliyle yapının kullanımına izin vermekle kalmaz; aynı zamanda, eksik kalan inşaat işlerinin tamamlanmasına da imkân tanır. Bu durum, Tebliğ hükümleriyle açıkça belirtilmiş; idare mahkemesi ve bölge idare mahkemesi kararlarıyla da pekiştirilmiştir. Nitekim çatı, üst tabliye gibi eksik kısımların tamamlanması yapı kayıt belgesinin iptalini gerektirmediği gibi, bu işlem imar kirliliği suçu da teşkil etmez. Eksik inşaat işlerinin tamamlanmasına izin veren bu düzenleme, yapıyı yıkmak yerine tamamlamayı, cezalandırmak yerine hukuki zemine oturtmayı amaçlamaktadır.

Eksik İnşaat İşlerinin Tamamlanmasının Yapı Kayıt Belgesinin Geçerliliğine Etkisi:

Samsun Bölge İdare Mahkemesi, 2. İdari Dava Dairesinin, 06.10.2020 tarihli kararı:

“Trabzon İdare Mahkemesi’nin 07/11/2019günlü …. sayılı kararıyla, davacı ve davalı idare tarafından dosyaya sunulan bilgi belgeler ile fotoğrafların incelenmesinden, dava konusu taşınmazın iki katlı olduğu, ikinci katının üst tabliyesi ve çatısının yapılmadığının görüldüğü, taşınmazın üst tabliyesinin ve çatısının olmaması sebebi ile yapı kayıt belgesinin iptal edildiği, Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin “Yapı kayıt belgesinin kullanım yerleri” başlıklı 6. maddesinin 6. fıkrasında, “İnşaat halindeki yapılarda 31.12.2017 tarihi itibari ile bitmiş olan kısımlar için ilave inşaat alanı ihdas etmemek şartı ile Yapı Kayıt Belgesi verilir ve Yapı Kayıt Belgesi verilen kısımların eksik inşaat işleri tamamlanabilir.” hükmü uyarınca, dosyaya sunulan fotoğraflardan dava konusu taşınmazın inşaat halinde bulunduğu ve iki katının üst tabliyesi ve çatısı haricinde yapılı olduğu görüldüğünden, dava konusu taşınmaz için düzenlenen yapı kayıt belgesinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Trabzon İdare Mahkemesi’nce verilen istinaf başvurusuna konu 07/11/2019 günlü …. Sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuka ve usule uygun olup, istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, istinaf başvurusunun reddine, aşağıda dökümü yapılan ……-TL yargılama giderinin davalı idare üzerinde bırakılmasına, artan posta gideri avansının davalı idareye iadesine, 2577 sayılı Kanunun 45. maddesinin 6. fıkrası uyarınca kesin olarak, 16/10/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.”

Eksik İnşaat İşlerinin Tamamlanmasının İmar Kirliliğine Neden Olma, İmar Para Cezası ve Yıkım Bakımından Etkisi:

İzmir BAM, 6. CD., E. 2018/3812 K. 2019/80 T. 9.1.2019 ve İzmir BAM, 6. CD., E. 2019/701 K. 2019/2480 sayılı ve 9.12.2019 tarihli kararları eksik inşaat işlerinin tamamlanmasının İmar Kirliliğine neden olma suçunu oluşturmadığı yönündedir.

Yukarıda belirtilen şekilde İmar Kanunu’na eklenen geçici madde ve tebliğler ile; ruhsatsız ve ruhsata aykırı yapılar ile ilgili olarak belirli tarihe kadar başvuruda bulunulması ve yasada öngörülen şartların yerine getirilmesi hâlinde anılan imara aykırı yapılar hakkında yapı kayıt belgesi düzenlenebilecektir. Alınan yapı kayıt belgesi ile; elektirik su ve doğalgaz bağlanabilmesi, binada kat mülkiyeti ve cins değişikliği yapılabilmesi, belge alındıktan sonra eksik inşaat işleri tamamlanabilmesi, basit onarım ve tadilat yapılabilmesi, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi ve keza bu yapılarda verilmiş yıkım kararları ve imar para cezaların da iptal edilebilmesi mümkün olduğuna göre;binanın, imar mevuzatına uygun hale getirildiğini kabul etmek gerekmiştir.

TCK’nın 184/5 maddesinde ruhsata aykırı binanın imar planına ve ruhsatına uygun hale getirilmesi halinde açılmış olan kamu davasının düşeceği hükme bağlanmıştır.

Dosya içinde mevcut Menderes Belediye Başkanlığının 25/12/2018 tarihli yazısı ve Menderes 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 02/01/2019 tarihli yazı ekinde bulunan ve dava konusu taşınmaza ilişkin olduğu anlaşılan Yapı Kayıt Belgesi uyarınca; sanığın binayı imar planına ve ruhsata uygun hale getirdiği kabul edildiğinden; TCK’nın 184/5 maddesindeki düzenleme karşısında sanık hakkında düşme kararı verilmesi gerektiği;

Hangi seviyedeki inşaat halindeki yapılar için Yapı Kayıt Belgesi alınabilir? 

Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve esasların 6 ncı maddesinin (6) ncı fıkrasında “İnşaat halindeki yapılarda 31/12/2017 tarihi itibari ile bitmiş olan kısımlar için ilave inşaat alanı ihdas etmemek şartı ile Yapı Kayıt Belgesi verilir ve Yapı Kayıt Belgesi verilen kısımların eksik inşaat işleri tamamlanabilir.” hükmü yer almakta olup, zikredilen hükme göre inşaat halindeki yapılarda 31/12/2017 tarihi itibari ile bitmiş olan kısımlar için Yapı Kayıt Belgesi alınabilecektir. Zikredilen hükme göre bitmiş olarak kabul edilip Yapı Kayıt Belgesi alınabilmesi için betonarme ve çelik yapılarda; taşıyıcı sistem (perde, kolon v.b.) ve üst tabliyenin bitmiş olması, yığma yapılarda ise; taşıyıcı tuğla duvar imalatı ve duvar üzerinde teşkil edilmesi gereken kiriş ve üst tabliyenin bitmiş olması gerekmektedir. Belirtilen seviyedeki inşaatlarda ilave inşaat alanı ihdas etmemek şartı ile Yapı Kayıt Belgesi alınabilecek ve sadece Yapı Kayıt Belgesi alınan kısımların eksik inşaat işleri tamamlanabilecektir. Ayrıca, çatı imalatlarında ilave inşaat alanı (çatı arası kat) oluşturmamak şartıyla Yapı Kayıt Belgesi alınmış kısmın çatı imalatı tamamlanabilecektir. (https://webdosya.csb.gov.tr/db/edirne/menu/sikca-sorulan-sorular_20200508111001.pdf)

”Yapı Kayıt Belgesinin İptali ve Sonrasındaki Süreç” makalemize buradan ulaşabilirsiniz.